De theorie van meervoudige intelligenties

Howard Gardner introduceerde zijn theorie van de Meervoudige Intelligenties in zijn boek Frames of Mind (1983). Hij suggereerde, dat het psychologisch construct ‘intelligentie’ op meer manieren formeel gemeten zou moeten worden dan alleen met de wijd verbreide en geaccepteerde IQ testen.

Hij omschreef intelligentie als een vermogen om een probleem op te lossen of iets te maken dat gewaardeerd wordt in een of meerdere culturele settingen.

De theorie

De theorie van meervoudige intelligenties stelt de differentiatie van menselijke intelligentie voor in specifieke intelligenties, in plaats van intelligentie te definiëren als een enkele, algemene vaardigheid. De theorie van de meervoudige intelligentie (MI) is al 40 jaar erg populair onder coaches/trainers/docenten/consultancy over de hele wereld, ondanks kritiek van reguliere psychologen vanwege het gebrek aan empirisch bewijs en de afhankelijkheid van subjectief oordeel. In het baanbrekende boek Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences (1983) en zijn vervolg stelt Howard Gardner dat er ten minste acht verschillende intelligenties zijn die mensen gebruiken om te overleven, te gedijen en een beschaving op te bouwen. Gardner stelt dat intelligentie meer is dan academische bekwaamheid en in plaats daarvan ook zichtbaar is in het dagelijks leven in termen van het creëren van producten, het leveren van diensten en het oplossen van praktische problemen. MI-theorie beschrijft intelligentie als de “gereedschapskist van de hersenen”, waarin alle mensen alle intelligenties hebben en elke persoon zijn eigen unieke cognitieve profiel van sterke en zwakke punten heeft.

Hoewel het concept van een unitaire of algemene intelligentie (I.Q) controversieel is sinds de introductie ervan in het begin van de 20e eeuw (REF), heeft geen enkele andere multi-intelligentietheorie de dominantie ervan kunnen aanvechten. Geïntroduceerd als een revolutionair psychologisch construct, werd MI enthousiast ontvangen door onderwijzers op alle niveaus, terwijl het door academische psychologen ernstig werd bekritiseerd vanwege onvoldoende bewijs voor de validiteit en doeltreffendheid ervan.

Linguïstische intelligentie

Verbaal Linguïstische intelligentie

Goed ontwikkelde verbale vermogens; lezen, schrijven, gevoeligheid voor betekenissen, woordspelingen en het ritme van taal.

Voorbeelden zijn de Amerikaanse journaliste en producer Oprah Winfrey ende Deense dichter Hans Christiaan Andersen. Voorbeelden uit het dagelijks leven zijn alle verhalen vertellers zoals misschien je grootmoeder of tante, en mensen, die van scrabble houden, prachtige geformuleerde mails schrijven en goede woordgrapjes maken.

Logisch-Mathematische intelligentie

Het vermogen om conceptueel en abstract te denken, de capaciteit om logische en numerieke patronen te onderscheiden.

Voorbeelden zijn de Franse wetenschapper Marie Curie en de Amerikaanse statisticus en astronoom Elisabeth Scott. Voorbeelden in ons dagelijks leven worden gevonden in de persoon die eerst de cijfers van de beurs bekijkt en vervolgens de rest van de krant leest. De liefhebbers van Sudoku of andere logische puzzels zijn eveneens voorbeelden voor deze intelligentie.

Intra-persoonlijke intelligentie

Het vermogen om in harmonie met innerlijke gevoelens, waarden, overtuigingen te geraken, om te reflecteren en je bewust te zijn van je denkproces.

Voorbeelden zijn de Jungiaanse Analist Elaine Aron en de schrijver Jane Austen. In het dagelijks leven zou het de persoon kunnen zijn die al eeuwig een dagboek bijhoudt of de vriendin die je zo nu en dan vraagt haar alleen te laten om wat tijd voor zichzelf te hebben. Zij overdenkt en ordent haar gedachten en kan zomaar opduiken met onverwachte inzichten en nieuwe ideeën.

Interpersoonlijke intelligentie

De capaciteit om stemmingen, motivaties en verlangens van anderen te detecteren en erop te reageren.

Voorbeelden van buitengewone individuen zijn de overleden prinses Diana, de politicus Hillary Clinton en de ondernemer Anita Roddick die de Body Shop heeft opgericht. In ons dagelijks leven zou het de persoon in de trein kunnen zijn, die je pardoes een persoonlijke gebeurtenis vertelt omdat hij of zij werkelijk luistert, of de verkoopster die je uiteindelijk iets verkoopt wat je niet echt nodig hebt maarwat je nog steeds lijkt te willen hebben om gelukkig te zijn.

Visueel-ruimtelijke intelligentie

Het vermogen om te denken in beelden en foto’s, nauwkeurig en abstract te visualiseren.

Voorbeelden zijn de Mexicaanse schilderes Frida Kahlo en het Frans modeontwerper Gabrielle “Coco” Chanel. In de alledaagse wereld, denk aan uw collega’s of ontwerper vrienden die hoge voorkeur hebben voor visuele voorstellingen zoals het Apple-systeem of de vriend die houdt van het bezoeken van films of die graag naar het museum gaat en elke goede kaartlezer.

Muzikaal-Ritmische intelligentie

Het vermogen om ritme en maat te produceren en te appreciëren en toonhoogte te houden.

Mensen met uitstekende muzikaal-ritmische intelligentie zijn de Afrikaanse zangeres Myriam Makeba en de Nederlandse violiste Isabelle van Keulen. Stel je de persoon voor die altijd een deuntje neuriet, of de puber in de disco die altijd op de dansvloer te vinden is of de persoon die bij elke vorm van muziek met voeten of handen de maat slaat en niet stil kan zitten.

Kinesthetische intelligentie

De mogelijkheid om de bewegingen van het eigen lichaam te controleren en te coördineren en om vakkundig met objecten om te gaan.

Voorbeelden zijn de Tsjechisch-Amerikaanse tennisprof Martina Navrátilová en de legendarische Russische danser Rudolf Nureyev. In de alledaagse wereld, denk aan het buurjongetje om de hoek dat nooit stopt met voetballen, of het meisje dat een hobby heeft om te publiceren en leert met een drukpers om te gaan. We kennen allemaal de man die in zijn garage continu bezig is om met de kleine maar ingewikkelde onderdelen van zijn fiets, auto of motor te verbeteren.

Naturalistische intelligentie

Het vermogen planten, dieren en andere objecten in de natuur te herkennen en te categoriseren en een gevoel voor ecologisch evenwicht te hebben.

Voorbeelden zijn de Britse biologe Jane Goddall, de Nobelprijs winnende chemicus Gertrude Elion en de filmster en environmetalist Jane Fonda. In je eigen leven is het wellicht het een van je vrienden die graag vers voedsel uitzoekt op de markt voor het bereiden van een heerlijke maaltijd, de verzamelaar die houdt van het urenlang categoriseren van zijn verzameling en natuurlijk de mensen die een goed inzicht in hun lichaam en gezondheid hebben.

In 1983 was het gebied van cognitieve neurowetenschap embryonaal, maar Gardner was een van de eerste psychologen die directe verbanden tussen hersensystemen en intelligentie beschreef. Evenzo moest het veld van de educatieve neurowetenschappen nog worden geboren. Sinds Frames of Mind werd gepubliceerd, zijn de termen cognitieve wetenschap en cognitieve neurowetenschap standaard geworden in het veld met uitgebreide bibliotheken van wetenschappelijke en wetenschappelijke artikelen en handboeken. Het is dus belangrijk om neurowetenschappelijk bewijs te onderzoeken aangezien het betrekking heeft op MI-validiteit. Dit geldt ook voor het opkomende gebied van educatieve cognitieve neurowetenschap dat ernaar streeft bruggen te slaan tussen het laboratorium en het klaslokaal, misschien geleid door het MI-raamwerk om het menselijk potentieel te begrijpen.

Definitie en criteria voor intelligentie

Beginnend in de late jaren 1970 met behulp van een pragmatische definitie, onderzocht Howard Gardner culturen over de hele wereld om vaardigheden en capaciteiten te bepalen die essentieel zijn voor menselijke ontwikkeling en cultuuropbouw. Hij onderwierp de capaciteiten van kandidaten aan een evaluatie aan de hand van acht criteria waaraan inhoudelijk moet worden voldaan om aan de lijst met intelligenties te worden toegevoegd. De intelligenties moeten relatief autonoom van elkaar zijn, maar gerelateerde subsets van vaardigheden binnen een intelligentie die sterk gecorreleerd zijn en coherent zijn georganiseerd als culturele uitdrukkingen.

Definitie van intelligentie: “een biopsychologisch potentieel om informatie te verwerken die in een culturele setting kan worden geactiveerd om problemen op te lossen of producten te creëren die van waarde zijn in een cultuur.” 

Deze definitie is uniek om verschillende redenen die de brede aantrekkingskracht van de MI-theorie verklaren op opvoeders en het grote publiek, evenals de afwijzing ervan door reguliere psychologen die geworteld zijn in de traditionele opvatting van intelligentie als een enkelvoudig, algemeen vermogen (Gottfredson, 2002) (zie details hieronder). Een essentieel element voor elke intelligentie is dat er duidelijk gedefinieerde niveaus van vaardigheid en prestatie zijn. Een model van cognitief gedrag dat bij MI past, is Blooms Taxonomy (Noble, 2004), waarbij elke intelligentie verschillende niveaus heeft, van basiskennis tot analyse-/syntheseniveaus. Deze verschillen verduidelijken de belangrijkste verschillen tussen MI-theorie en leerstijlmodaliteiten. (zie hieronder).

Criteria voor elke intelligentie: 

  1. mogelijkheid van hersenisolatie door hersenbeschadiging
  2. plaats in de evolutionaire geschiedenis
  3. aanwezigheid van kernactiviteiten
  4. gevoeligheid voor codering (symbolische expressie)
  5. een duidelijke ontwikkelingsprogressie
  6. het bestaan van geleerden, wonderkinderen en andere uitzonderlijke mensen
  7. ondersteuning vanuit de experimentele psychologie
  8. ondersteuning door psychometrische bevindingen

Zijn er ‘brandende’ vragen?

Laat het ons weten. We beantwoorden ze graag.

5 + 6 =